Vandaag 18/10 opent de retrospectieve van het werk van Diane Arbus in de Jeu de Paume te Parijs. Toevallig terwijl ik S. Sontags essays aan het lezen ben. In haar tweede stukje - getiteld 'America, Seen Through Photographs, Darkly' - beschouwt ze Arbus' foto's als hét soort werk dat aantoont hoe de Amerikaanse fotografie zich langzamerhand verlaagd heeft tot het niveau van een gepopulariseerd surrealisme. Met Arbus' onderwerp, een verzameling frontaal poserende mensen uit de marginaliteit - dwergen, reuzen, nudisten, travestieten, mismaakten,...-, kon Sontag, die duidelijk een humanistische visie verlangde, helemaal niet om. Ze vond haar werk een goed voorbeeld van de tendens in de moderne kunst binnen het kapitalisme om de drempel van het verschrikkelijke, pijnlijke, het spontaan onverdraaglijke, steeds meer te verlagen. Die geleidelijke onderdrukking van onze morele gevoeligheden werkt volgens haar uiteindelijk niet als een bevrijding van taboes, maar als een ontluistering van de persoon: de pseudo-familiariteit met het verschrikkelijke versterkt de vervreemding, en vermindert dus onze handelings-bekwaamheid in het echte leven. Voor het eerst naar Arbus' foto's kijken is ongeveer zoals voor het eerst een pornofilm zien... Straffe uitspraken. Ondertussen zijn we veertig jaar verder. Wij zullen misschien wat minder geschokt reageren - zou het zijn omdat onze gevoeligheid verder afgestompt is?
Als titel boven zijn bespreking van de tentoonstelling koos de fotoredacteur van 'De Standaard' enkele weken geleden: 'Imperfectie is perfect'. Twee tegengestelde oordelen... Voorlopig neem ik geen standpunt in, eerst zonder vooroordeel de echte afdrukken zelf gaan bekijken. Het debat is echter nog niet uitgewoed.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten