ZW (15)

PS: In het Stedelijk (A'dam) de tentoonstelling kunnen bezoeken van de Canadese kunstenaar-fotograaf Jeff Wall. Immense 'tableaux', beelden en foto's, gepresenteerd als kleurdia's in een lichtbak of zwartwitte afdrukken op papier. Met bedrieglijk realistische, vaak onrustbarende scènes uit het moderne dagelijkse leven. Feitelijk zijn het vooral montages of uiterst zorgvuldig geconstrueerde composities, die ook soms verwijzen naar historische kunstwerken, o.a. Manet, Japanse prenten, boeken. Ze evoceren aspecten van onze moderniteit. Jeff Wall is ook kunsthistoricus en beargumenteert graag z'n persoonlijke visie op conceptuele kunst, abstractie en representatie. Van deze 'artist's' fotograaf, die veel invloed uitoefende op de school van Düsseldorf (Gursky o.a.), valt veel te leren over de mogelijkheden van de kunstfotografie.

ZW (14)

ZW (13)

ZW (12)

ZW (11)

ZW (10)

ZW (9)

ZW (8)

ZW (7)

Eerder (ZW4) liet ik misschien al te sterk uitschijnen dat abstracte kunst in de meeste gevallen uit een louter stilistische techniek zou bestaan. Niets is minder waar: zowat een eeuw geleden wilden kunstenaars in Nederland (De Stijl met o.a. Mondriaan), in Duitsland, Rusland (Malevich) met de nieuwe abstractie niets minder dan de vermolmde en gealiëneerde menselijke cultuur redden. Met een enorme spirituele inzet en engagement; maar het bleek een utopische droom. Later, in de jaren '50, wilde het abstracte expressionisme de verziekte levenskunst 'revitaliseren'; voor veel abstracte kunstenaars werd abstractie niets minder dan een poëtische levenskunst en -vorm... 

We staan nu buiten deze originele inspiratiebronnen en kunnen daarom 'de stijl nooit nadoen', het kan inderdaad slechts kunst-oefening zijn; we moeten uiteindelijk onze eigen visie ontwikkelen - laten we hopen dat oefening 'kunst' baart.

ZW (6)

ZW (5)

ZW (4)

De laatste tijd ben ik wat aan het experimenteren met 'abstracte' fotografie. Die is eigenlijk bijna zo oud als de discipline zelf. Men versterkt het (eerder subjectieve) 'picturale' element en reduceert het (objectieve) 'representationele' (weergave-) aspect. Er is een hele waaier van gradaties. Abstracte fotografie is echter niet zomaar wat fotograferen: het beeld moet visueel karakter en stijl hebben, een impressie ver-beelden, een gevoel tot expressie brengen, poëtisch, mysterieus of anders geordend zijn.

Heel wat succes kent bijv. de Tsjechische schilder-fotograaf Miroslav Tichy (1926-2011). Hij beweerde dat "fotograferen schilderen met licht is. Kladden, vlekken, enz... zijn fouten, maar die vormen een onderdeel van het beeld en maken het tot poëzie en zo tot schilderkunst. En daarvoor heb je een zo slecht mogelijk fototoestel nodig..." Hij maakte dat dan ook zelf, met hout, karton, draad en met zand geslepen plexiglas... (www.tichyfotograf.cz).